Pagina's

zaterdag 9 december 2023

Onze laatste week in Letland

 Labdien!

Onze laatste week zit erop. Vandaag vliegen we terug naar België. Deze 4 weken zijn snel om gegaan en we hebben hierin veel bijgeleerd. We zijn beide gegroeid in onze zelfstandigheid en het communiceren in een andere taal dan wij gewoon zijn. 
In onze laatste week hebben we ons verdiept in hoe het overlijden in het revalidatiecentrum verloopt en wat hier allemaal bij komt kijken. Hieruit kunnen we vaststellen dat dit ongeveer hetzelfde is als in België maar met toch enkele verschillen:
  • Net zoals in België stelt de arts het overlijden vast (overlijdensakte wordt ingevuld)
  • De familie wordt ingelicht (meestal al wanneer de toestand van de patiënt achteruit gaat)
  • Bij het overlijden wordt er pas na 2 uur de begrafenisondernemer gebeld. 
  • In Letland zijn veel mensen erg gelovig. Direct na de stervensfase van de stervende worden de ramen geopend om de geest de ruimte te geven. De overledene wordt zo mooi mogelijk aangekleed en opgemaakt, van juwelen (Amber of Barnsteen is echt Lets) en persoonlijke items voorzien en in de kist gelegd. Volgens de Dainas (= folkloregroep) is wit de passende kleur. Gasten worden uitgenodigd voor een maaltijd. Het houden van een dodenwake met zang en dans, dient ter ondersteuning van de overgang naar het hiernamaals en de acceptatie door nabestaanden. Het markeren van de route naar de begraafplaats met coniferentakken en eenmaal voor vertrek daar naartoe valt ook onder de traditionele gebruiken. Het sluiten van de poort van de begraafplaats als iedereen binnen is diende om te voorkomen dat de geest van de overledene naar het land der levenden terugkeert. De begrafenis werd afgesloten met een uitbundig maal waarbij vooral de overledene met zang en dans werd herdacht. Een uitvaartdienst is dus gebruikelijk en deze kan plaatsvinden in een kerk, kapel of thuis. Men gelooft vanouds dat degenen die de uitvoering van de laatste wil van de overledene dwarsboomt, onheil treft. Begraafplaatsen worden goed onderhouden en de nabestaanden besteden veel zorg aan de graven. Na de langste dag is een zomerse picknick van groepen nabestaanden bij een graf bijv. niet ongebruikelijk. Slechts in de herfst stond men meer open voor terugkeer van de zielen, maar komen dan (met Allerheiligen als hoogtepunt) velen naar de begraafplaats om een lichtje, bloemen of coniferen tak bij het graf te leggen, iets voor te lezen of om een muziekstuk voor te brengen.


(voorbeeldfoto van coniferen tak)

Patiënten worden voor standaard 2 weken opgenomen in het revalidatiecentrum. Na deze 2 weken wordt er een evaluatie van de patiënt besproken (artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, …). Er wordt besproken of de patiënt ontslagklaar is of niet. Het is ook mogelijk dat de patiënt op ontslag mag en na een aantal maanden terug opgenomen wordt om te kijken hoe de evolutie van de patiënt is en of er nog actuele problemen aan de gang zijn die aangepakt moeten worden. 


Ook is er een sociaal werker aanwezig in het revalidatiecentrum. Deze wordt bijvoorbeeld ingeschakeld indien de patiënt hulpmiddelen nodig heeft in de thuissituatie. (bijvoorbeeld als de patiënt woont in een appartement. Zijn er hulpmiddelen nodig om de trap op te raken? , Zijn er andere voorzieningen nodig zoals een ziekenhuisbed? Is er hulp nodig in de thuissituatie zoals huishoudhulp, …)


Uiteraard hebben we afscheid genomen van de verpleegkundigen waar we de gedurende 4 weken mee samengewerkt hebben. We hebben op het revalidatiecentrum veel bijgeleerd over de werking hier en de verschillen met onze zorg in België.

Het was een unieke en onvergetelijke ervaring en zijn blij dat we met deze stage onze opleiding mogen afsluiten! Nu wachten op onze vlucht naar België!






čau!


zaterdag 2 december 2023

WEEK 3

 Labdien!


Ondertussen eindigen we bijna week 3 van ons Erasmus avontuur en nemen jullie hier graag in mee. Deze week mochten we een bloedafname meevolgen en hebben we ook gezien hoe het aanvraagformulier van de bloedonderzoeken eruit zag. 


Hieruit kunnen we vaststellen dat er enkele verschillen zijn in afnemen van bloed dan in België maar ook gelijkenissen:

  • De verpleegkunde ging niet zitten tijdens het uitvoeren van de bloedafname. Ze bleef rechtop staan met een gebogen rug. Dit is natuurlijk niet erg ergonomisch en is dus belastend voor de rug. Dit is iets waar wij in België wel op proberen te letten om een ergonomische werkhouding aan te nemen.

  • Ik heb ook gezien dat de verpleegkundige haar materiaal verzameld in een nierbekken en geen naaldcontainer mee de kamer op nam. Bij ons in België zijn er speciale bloedafname bakjes waar standaard een naaldcontainer opstaat en al het materiaal dat je nodig hebt. Hier in Letland in het revalidatiecentrum hebben ze dit niet en gebruiken ze een nierbekken waar al het materiaal in verzameld wordt. Alleen vind ik het veiliger dat bijvoorbeeld de naaldcontainer meegenomen wordt op de kamer om zo prikaccidenten te vermijden.

  • Hier worden net zoals in België handschoenen gedragen bij het afnemen van bloed. Wel is er een uitzondering: indien je bij het voelen al merkt dat de aders moeilijk voelbaar zijn, worden er geen handschoenen aan gedaan omdat je dan helemaal niks meer voelt.

  • Ook de positionering is hier anders. Wij fixeren de huid strak ter hoogte van de aanprikplaats. Hier in Letland wordt de huid veel lager gefixeerd (bijna ter hoogte van de onderarm). 

  • Hier in Letland wordt op de bloedtubes de naam van de patiënt geschreven. In België hebben wij hiervoor stickers (waar een barcode op vermeld staat en welk soort bloedtube het is). 





Dit is het aanvraagformulier. De arts licht de verpleegkundige in over de onderzoeken die uitgevoerd moeten worden. Het formulier wordt afgetekend en afgestempeld door de aanvragende arts. 


Hierna zijn we mogen meegaan naar het laboratorium. Indien er een bloedafname wordt gedaan, moeten de bloedstalen naar daar gebracht worden. Ook indien je extra materiaal nodig hebt (bijvoorbeeld: nieuwe bloedtubes) moet je deze daar gaan afhalen. Je vraagt dan de hoeveelheid die je nodig hebt en dit wordt daarna afgetekend in een boek. Het is belangrijk dat je altijd de houdbaarheidsdatum checkt, want indien deze er niet opstaat of de bloedtubes zijn over datum, moet je deze terugbrengen en krijg je uiteraard een nieuwe. De bloedtubes hebben dezelfde kleuren als in België:

  • Blauw: citraat (PTT, aPTT, D-dimeren, …)

  • Paars: EDTA (complet, …)

  • Groen: heparine (elektrolyten: kalium, calcium, natrium, CRP, …)

  • Oker/rood: serum

  • Grijs: glucose (glucose nuchter, HbA1C, …)






We hebben samen ook de paardentherapie gevolgd. Er was een vriendelijke man aanwezig en hij heeft ons een rondleiding gegeven in de manege en uitleg over de therapie. Bij deze therapie is de hoofd genezer een paard. Het paard geeft vooral warmte naar de patiënt door zijn ritmische bewegingen. De therapie is meer gericht naar ontspanning en niet naar fysieke genezing. Vooral autistische kinderen of kinderen met mentale problemen volgen de therapie, ook volwassenen kunnen de therapie volgen. De patiënten moeten een verwijzing van een arts hebben om deel te nemen aan de therapie. Voor patiënten onder de 18 wordt dit door de overheid betaald, maar volwassen moeten dit wel zelf betalen. Zo kost het voor 10 minuten 23 euro en voor 20 minuten 45 euro. Er zijn 6 paarden in de manege en er is ook een maximum gewicht voor ieder paard. Zo mag er een maximum gewicht van 20kg op 1 paard, op 4 andere paarden max 80 kg en 1 paard max 85 kg.









In het revalidatiecentrum staat ook een halve auto. Dit wordt vooral gebruikt bij degenen die veel met de auto rijden en die dit door een aandoening of auto-ongeluk niet meer zo goed kunnen. Ze oefenen om weer in en uit te stappen, in een correcte houding zitten in de auto en weer goed gebruik te maken van de pedalen. De meeste mensen hebben na een auto-ongeluk angst om weer te beginnen rijden en is psychologische hulp ook zeer belangrijk bij deze therapie.

We hebben vandaag ook een bezoek gebracht aan het KGB museum oftewel “The Corner House”.  Het gebouw stond van 1940 tot 1941 én van 1944 tot 1991 bekend als het hoofdkwartier van de Sovjet-Unie in Letland. Hiervoor werd het gebouw gebruikt als overheidsgebouw. In 1940 tijdens de Sovjetbezetting van Letland, werd het omgebouwd tot KGB-kantoren en tientallen cellen. 





Na herstel van de onafhankelijkheid van Letland bezette de staatspolitie het gebouw van begin 1990 tot ongeveer 2007. Binnen het gebouw is de vloer, de muren en versiering erop nog altijd in originele staat van vroeger. 


In het KGB gebouw zaten geen moordenaars, verkrachters of dieven maar mensen die politieke misdaden pleegden. Het doel was om zo snel mogelijk informatie los te krijgen over jezelf, of over anderen. En de manier waarop deze informatie soms verkregen wordt kan je je wel iets bij voorstellen.



In veel te kleine cellen die meestal voor 4 personen bedoeld waren, werden vaak 25-30 gevangenen opgesloten. De temperatuur in de kamer was enorm warm en het was erg vochtig. Onder de gevangenen bevond zich altijd iemand die voor de Riga KGB werkte. Ze deden alsof ze ook gevangenen waren en deelden verzonnen verhalen. Deze mensen waren de verraders van de staat: ze probeerden informatie over andere gevangenen te verkrijgen om hen in de val te lokken en bewijs tegen hen te hebben.




De laatste kamer van de tour is de meest angstaanjagende. Stel je niet zoiets als een grote ruimte voor. Het is een kleine kamer, net als de vorige. Het enige wat je ziet is een muur. Dat is waar de mensen stonden te wachten tot ze zouden sterven. Gelukkig wordt het bloed weggespoeld, maar de kogelgaten blijven. Op de foto die je hierboven kunt zien, tonen de gele markeringen deze kogels.

Doodvonnissen vonden doorgaans 's nachts plaats, vanaf 22.00 uur. De veroordeelde gevangene werd met de handen in handboeien of vastgebonden uit de cel naar de executiekamer gebracht. In de executiekamer stond een Cheka-officier naast de deur; Vervolgens vuurde hij een schot af op het voorhoofd.

De wanden van de executiekamer waren bedekt met houten panelen en extra lagen met rubber beklede stof. Een gat in de hoek van de kamer verzamelde het bloed van de geëxecuteerde persoon. De deuren waren voorzien van extra geluidsisolatie materiaal om het geluid van de schoten te dempen. Bovendien bleef een vrachtwagenmotor recht buiten de kamer draaien.

Daarna wikkelden de KGB-officieren de dode lichamen in en begroeven ze in het bos.

We wisten niet wat we moesten verwachten voordat we het museum binnen wandelden. We waren na de rondleiding enorm onder de indruk van de praktijken die vroeger toegepast werden en zomaar goedgekeurd werden in die tijd. De gids maakte de rondleiding nog meer indrukwekkender en zijn er stil van geworden. We zijn blij dat we een bezoek hebben gebracht in het museum en raden het zeker aan!


čau!



Week 1 Ljubljana

 Dobro Jutro vsem! Gedurende de eerste week hier in Slovenië hebben we de stad al goed kunnen verkennen. Maar er was natuurlijk ook werk aan...